In de rubriek Aan het woord laten we professionals vertellen over hun werk, hun keuzes en wat hen drijft. Deze keer spreken we met Sietske Pels, hogeschooldocent Verpleegkunde aan de Hogeschool Utrecht (HU). Ze werkte jarenlang als kinderverpleegkundige en ICN-verpleegkundige en begeleidt nu toekomstige collega’s tijdens hun opleiding. Vanuit haar ervaring weet ze hoe complex, bijzonder en mooi dit vak is en hoe belangrijk het is om stil te staan bij wat écht goede zorg betekent.
Van kinderverpleegkundige naar het onderwijs
De keuze voor kindzorg kwam bij Sietske niet toevallig. “Werken op een kinderafdeling stond vanaf het begin van mijn opleiding bovenaan mijn wensenlijstje. Maar na de HBO-V kon ik niet direct terecht op een kinderafdeling omdat ‘volwassen ervaring’ vereist was. Toen ik op die volwassenafdeling tóch voor kinderen mocht zorgen, omdat na de nieuwjaarsbrand in Volendam in 2001 een aantal kinderen op de afdeling waar ik werkte werd opgenomen, wist ik zeker dat ik kinderverpleegkundige wilde worden. De combinatie van verpleegkundige complexiteit in de zorg voor zieke kinderen en de eigenheid, veerkracht en positiviteit van deze kinderen raakte me en motiveerde mij enorm.”
Een stevige praktijkbasis vormt nu het fundament voor haar onderwijs. Toch werd gaandeweg duidelijk dat er meer te ontdekken viel, vooral over ethische aspecten en de betekenis van goede zorg. -“Ik dacht vaak na over goede zorg en wat dit eigenlijk betekent. Daarom heb ik de Master Zorgethiek & Beleid gedaan aan de Universiteit voor Humanistiek. De kennis die ik daar opdeed helpt mij om met studenten en collega’s na te denken over wat goede zorg is en hier kritische en betrokken vragen over te stellen”.
Het vormde haar tot een docent die studenten niet alleen kennis bijbrengt, maar hen ook uitnodigt kritisch te kijken naar en te reflecteren op de zorg.
De minor Kind in Zorg: betrokken en dichtbij de praktijk
Binnen de HU begeleidt Sietske onder meer studenten in de minor Kind in Zorg. De gehele minor duurt twintig weken en studenten volgen zowel theoretische als praktische vakken. Het eerste deel van de minor gaat over de ontwikkeling van het gezonde kind, het tweede deel over het (chronisch) zieke kind.
-“Studenten volgen colleges, gastlessen door ervaringsdeskundige ouders, oefenen vaardigheden, werken met casussen en brengen een bezoek aan het Wilhelmina Kinderziekenhuis.” Daar krijgen studenten een rondleiding en een klinische les of scenariotraining. Ook gaan ze in gesprek met een ouder van een ziek kind, dat maakt veel indruk. “Het brengt de praktijk direct dichtbij. Het laat zien dat kindzorg gaat over handelen in complexe zorgsituaties, maar óók over nabijheid, communicatie en afstemmen.”
Zorg die licht mag zijn, ook in moeilijke momenten
Ondanks de zwaarte die soms bij kindzorg hoort, benadrukt Sietske de energie en veerkracht die ze dagelijks zag bij zieke kinderen. -“Op een kinderafdeling is er, ondanks alles, vaak veel vrolijkheid, humor en energie. Kinderen zijn eerlijk, fantasierijk en puur. Dat zorgt voor veel plezier in je werk.”
Het is precies die combinatie van kwetsbaarheid en levenslust die het vak voor haar zo bijzonder maakt.
Oprechte motivatie en een warm zorghart
Studenten die voor de minor Kind in Zorg kiezen, weten waarvoor ze komen. Het is een gemotiveerde keuze, omdat ze geïnteresseerd zijn in dit specifieke vakgebied. Binnen de zorg voor zieke kinderen zijn “nieuwsgierigheid en een warm zorghart onmisbaar. Kinderen voelen direct of je oprecht bent, daar kun je niet omheen.”
Het vraagt naast theoretische kennis ook om grote betrokkenheid bij deze kinderen.
Zorg voor het kind en het gezin
Binnen de minor gaat veel aandacht uit naar het zieke kind, maar ook naar het gezin en de omgeving van het kind. Gezinssystemen spelen altijd mee in de kindzorg. -“Ouders maken een complex proces door; een gezinsgerichte blik is essentieel.”
Zorg is altijd relationeel en vindt plaats in specifieke contexten. Binnen de zorg voor zieke kinderen is deze context complex, omdat je niet alleen zorgt voor het zieke kind, dat bovendien altijd in ontwikkeling is, maar ook voor de ouders.
Leren, kijken, luisteren en afstemmen
De opleiding leert studenten de basis, maar het echte verpleegkundige vak, de vaardigheden, leer je natuurlijk vooral in de praktijk. “Kennis is de basis, maar in de praktijk leer je kijken, luisteren en voelen. Hoe sluit je aan bij een kind? Hoe begeleid je ouders die bang zijn? Dat leer je door te doen en door te leren van ervaren collega’s.”
Het gaat om kennis en vakmanschap, maar ook om intuïtie, aandacht, creativiteit, afstemming en empathie.
Ethisch bewustzijn als onderdeel van professioneel handelen
Onderdeel van haar lessen is nadenken en vragen stellen over goede zorg: wat gebeurt er echt in zorgrelaties? Wat is goede zorg, nu, voor deze familie, in deze context? “Die vraag blijven stellen houdt ons betrokken en is belangrijk om je werk als kinderverpleegkundige goed te kunnen doen.”
Volgens Sietske is dit een basisvoorwaarde om dit werk duurzaam te kunnen blijven doen.
Technologie verandert het leren, niet de essentie van zorg
AI en digitale middelen hebben ook hun plek in het onderwijs. “AI is er. Studenten gebruiken het om opdrachten te maken, daarom moeten we de toetsing daarop aanpassen. Met presentaties, gesprekken en observaties zie je wat iemand écht heeft geleerd en begrijpt.”
AI verandert veel, maar menselijk handelen blijft de kern van de zorg en het zorgonderwijs.
Complexe zorg vraagt om zelfzorg en grenzen
Om je werk als kinderverpleegkundige goed te kunnen doen, en goed te kunnen blijven doen, is balans tussen betrokken nabijheid en professionele afstand belangrijk. “De zorg voor zieke kinderen is complex. Je bouwt een band op met kind en ouders. Dat is ontzettend mooi en geeft betekenis aan je werk, maar vraagt ook om goede zorg voor je collega’s en voor jezelf als professional.”
Waarom dit het mooiste vak is
Wat het werk als kinderverpleegkundige voor Sietske bijzonder maakt, is de betekenis van het werk en het verschil dat je kunt maken. Maar ook de complexiteit van het vak. “Als docent hoop ik een volgende generatie verpleegkundigen enthousiast te maken voor dit ontzettend mooie vakgebied. Je draagt bij aan goede zorg en herstel in een heel kwetsbare periode. Je ziet kinderen groeien en gezinnen sterker worden. Dat is bijzonder. Ik gun elke student dat moment waarop ze denken: dít is waarom ik dit doe.”
Wil je linken met Sietske? Voeg haar toe als connectie op LinkedIn.
